Dikiş Makinesini Kim İcat Etti?

Mekanik dikişle ilgili ilk patent Alman Charles Fredrick Weisenthal tarafından 1755 yılında, İngiltere’de alınmıştır. Weisenthal’in aldığı buluş ruhsatı bir makine için tasarlanmış iğne patentidir. Ancak bu patent, makinenin tamamını kapsamamıştır. Tasarlanan makine deri dikimi için üretilecek olup, yan yana iğnelerden oluşmaktadır. Makinenin üretilip üretilmediği konusunda tartışmalar vardır.

1790 tarihinde İngiliz mucit ve kabine imalatçısı Thomas Saint, deriye delikler açmak ve bu deliklerin üstünden iplik geçmesini sağlayacak bir makine geliştirdi. Bu makinenin patentini de aynı tarihte aldı. Bu makinenin hiçbir zaman üretilmediği ve kullanılmadığı söylenmektedir. Bu nedenle mucidine hiçbir katkısı olmamıştır.

İlk Dikiş Makinesini Kim İcat Etti?

1804’te Thomas Stone ve James Henderson ikili, yaptıkları “el dikişini taklit eden bir makine” için Fransız patenti aldılar. Aynı yıl Scott John Duncan da “çok iğneli nakış makinesi” için buluş ruhsatı aldı. Ancak bunlardan hiçbirinin icadı başarılı olmadı ve kısa süre içinde bu icatlar unutuldu.

1810 yılında Alman Balthasar Krems, dikiş kapakları için otomatik makine tasarladı. Ancak Krems makinenin patentini almadı. Bundan 10 yıl sonra 1818 yılında John Adams Doge ve John Knowles ilk Amerikan dikiş makinesini icat ettiler. Ancak makineleri arızalandı ve patent alamadılar.

İlk fonksiyonel dikiş makinesini 1830 yılında Fransız terzi Bartelemy Thimonnier icat etti. Thimonnier’in icat ettiği makinede yalnızca bir iplik ve nakış ile aynı zincir dikişini diken çengelli iğne vardı. Dikiş makinesinin icat edilmesiyle birlikte işsiz kalacaklarını düşünen terziler makinenin yapıldığı atölyeyi basmış ve mucidi öldürmüşlerdir.

Dikiş Makinesi Ne Zaman İcat Edildi?

1833’te Amerika Birleşik Devletleri’nde çengelli iğnenin mucidi olan Walter Hunt, çift dikiş yapabilen dikiş makinesini icat etti. Walter Hunt bu makinenin çalışma ruhsatını almamıştır. 10 – 15 yıl sonra Elias Howe isimli başka bir mucit, Hunt’ın buluşundan hiç haberi olmadığı halde çift dikiş makinesi yapmış ve patentini almıştır.

Şu an kullanılmakta olan dikiş makinelerinin benzeri makineler ilk kez Walter Hunt tarafından 1833 yılında icat edilmiştir. 1796 doğumlu Walter Hunt 1859 yılında vefat etmiştir. Hunt’ın icadında iki makara iplik ve bir dikiş iğnesi vardır. Bu makaralar ve iğne yardımıyla makine çapraz dikiş yapabiliyordu.

Üretilen dikiş makineleri 1850’li yıllara kadar seri üretim yapmamıştır. 1851 yılında Isaac Singer isimli bir mucit, mekikli olmayan geliştirilmiş bir dikiş makinesi icat etti ve bu makinenin patentini aldı. Fakat Elias Howe bu duruma karşı çıkarak Isaac Singer’a dava açmıştır. Açılan mahkeme 3 yıl sürmüş ve dava sonunda Isaac Singer kazanmıştır.

Isaac Singer’ın ürettiği dikiş makinesi yan yana değil, yukarı ve aşağı yönde hareket eder. Singer’ın ürettiği makinelerden önce imal edilenlerin tamamı elle kranklanıyordu. Günümüzde özellikle ülkemizde dikiş makinesi dendiğinde ilk akla gelen isim Singer’dir.

1844 yılına İngiliz John Fisher; Elisa Howe ve Isaac Singer’ın ürettiği makinelerin aynısı olan dantel makinesini icat etmiş ve bu makinenin patentini almıştır. Bundan iki yıl sonra 1846 yılında Walter Hunt’ın sivri uçlu iğne dikiş makinesi Elias Howe tarafından yeniden icat edilerek patenti alındı.

1857 yılında James Gibbs ilk zincir dikişli tek iplik makinesini tasarladı ve patentini aldı. İlk zig zag dikiş makinesi ise Helen Augusta Blanchard tarafından patentlenmiştir. Blanchard aynı zamanda şapka dikiş makinesi ve cerrahi iğne gibi çok sayıda ürünün de patentini almıştır.

Sonuç olarak dikiş makinesinin icadıyla ilgili çok sayıda mucit zorlu süreçlerden geçerek çalışmalar yapmıştır. Dikiş makinesini ilk icat eden kişi 1790 yılında İngiliz Thomas Saint olarak kayıtlara geçmiştir.