Alfabe Sırası Nasıl? Hangi Harf Kaçıncı Sırada? İşte Cevabı

Alfabemiz 29 harften oluşmaktadır. Latin harfleri temel alınarak oluşturulan Türk Alfabesi, 1 Kasım 1928 yılında 1353 sayılı Kanun ile kabul edilmiştir. Kökeni yabancı olan kelimelerdeki “a”, “ı” ve “u” harfleri, uzun ya da ince olarak okunabilir.

Türk Alfabesi Kaç Harften Oluşur?

29 harften oluşmaktadır.

Alfabe Sırası Nasıldır?

Hemen aşağıda alfabemizde yer alan bütün harflerin sıra dizilişini sırasıyla yazdık. Önce büyük harfler:

BÜYÜK HARFLER: A B C Ç D E F G Ğ H İ I J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z

Şimdide küçük harflere bakalım:

KÜÇÜK HARFLER: a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z

Alfabemizi Bir Büyük Bir de Küçük Harf Şeklinde Görelim:

• 1 .  sıradaki harf :  Aa,
• 2 .  sıradaki harf : Bb,
• 3 .  sıradaki harf : Cc,
• 4 .  sıradaki harf : Çç,
• 5 .  sıradaki harf : Dd,
• 6 .  sıradaki harf : Ee,
• 7 .  sıradaki harf : Ff,
• 8 .  sıradaki harf : Gg,
• 9.  sıradaki harf : Ğğ,
• 10 .  sıradaki harf : Hh,
• 11 .  sıradaki harf : İi,
• 12 .  sıradaki harf : Iı,
• 13 .  sıradaki harf : Jj,
• 14 .  sıradaki harf : Kk,
• 15 .  sıradaki harf : Ll,
• 16 .  sıradaki harf :Mm,
• 17 .  sıradaki harf : Nn,
• 18 .  sıradaki harf : Oo,
• 19 .  sıradaki harf : Öö,
• 20 .  sıradaki harf : Pp,
• 21 .  sıradaki harf : Rr,
• 22 .  sıradaki harf : Ss,
• 23 .  sıradaki harf : Şş,
• 24 .  sıradaki harf : Tt,
• 25 .  sıradaki harf : Uu,
• 26 .  sıradaki harf : Üü,
• 27 .  sıradaki harf : Vv,
• 28 .  sıradaki harf : Yy,
• 29 .  sıradaki harf : Zz

Kanuna göre İ harfi I harfinden önce gelmektedir, ancak uygulamada I harfi önce, i harfi daha sonra gelir.  Her ses için farklı bir harf kullanılmaktadır. “G, K, L” seslerinin ince ve kalın olmak üzere iki farklı boğumlanma noktası vardır.  Bu yüzden bu harfler kimi sözcüklerde ince okunurken kimi sözcüklerde kalın olarak okunmaktadır.  Örneğin yön olan “sol” kelimesi ile nota olan “sol” kelimesindeki L harflerinin boğumlanma noktaları aynı değildir.  Biri ince olarak okunurken diğeri kalın olarak okunmaktadır.
Latin harflerini kullanan ülkelerin bazılarında i harfi noktasız şekilde yazılır. Batı dillerinin çoğunda bulunan Qq, Ww ve Xx harfleri Türk alfabesinde bulunmamaktadır.

Türk Alfabesinde Harfler Nasıl Sınıflandırılır?

Alfabemizde harfler, sesli (ünlü) ve sessiz (ünsüz) olacak şekilde sınıflandırılmaktadır.

Ünlü harfler

• Sesli harfler kendi aralarında 3 şekilde sınıflandırılırlar;
• Çıkış yerlerine ve durumlarına göre ünlüler kalın ünlüler ve ince ünlüler olarak ikiye ayrılırlar. Kalın ünlüler; a, ı, o ve u harfidir. İnce ünlüler ise e, i, ö ve ü harfidir.
• Dudakların haline göre ünlüler düz ünlüler ve yuvarlak ünlüler olarak iki çeşittir. Düz ünlüler a, e, ı ve i harfidir. Yuvarlak ünlüler ise o, ö, u ve ü harfidir.
• Ağız açıklığına göre ünlüler geniş ve dar ünlüler olmak üzere ikiye ayrılırlar. Geniş ünlüler a, e, o ve ö harfidir. Dar ünlüler ise ı, i, u ve ü harfidir.

Ünsüz harfler

• Sessiz harfler kendi aralarında 3 şekilde sınıflandırılırlar;
• Sedaya göre ünsüzler sedalı ve sedasız olacak şekilde iki çeşittir. Sedalı ünsüzler b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y ve z harfidir. Sedasız ünsüzler ise ç, f, h, k, p, s, ş ve t harfidir.
• Teşekkül noktasına göre ünsüzler 7 çeşittir. Bunlar; dudak ünsüzleri (b, m ve p), diş dudak ünsüzleri (f ve v), diş ünsüzleri (d, t, n, s ve z), damak diş ünsüzleri (c, ç, j ve s), ön damak ünsüzleri (g, k, l, r ve y), arka damak ünsüzü ğ harfi ve gırtlak ünsüzü h harfidir.
• Temas derecesine göre ünsüzler 3 çeşittir. Bunlar; temas derecesi tam olan ünsüzler (b, c, ç, d, g, k, p ve t), teşekkül sırasında havanın dar bir geçitten geçtiği ünsüzler (f, ğ, h, j, s, ş, v ve z), teşekkül sırasında havanın geniş bir geçitten geçtiği ünsüzler (m, n, r ve y).
• Sonuç olarak Türk alfabesindeki 29 harf, belli kurallara göre dizilmekte ve sınıflandırılmaktadır.

Alfabe Devrimi Ne Zaman Yapılmıştır?

Türk İnkilabının yada Türk Devriminin en büyük yapı taşlarından bir tanesi de şüphesiz harf devrimidir. 1 Kasım 1928 tarihinde yapılan bu değişiklik ile bütün bir geçmişin birikimi bir kenara itilerek yepyeni bir hayata pencere aralanmıştır. Bu inkilaptaki en büyük hedef Batı ile uyumu sağlamaktı. Ancak bütün bir geçmişe ait bilgi birikimi tek bir gecede maalesef bir kenara itildi. 

Aslında yapılan bu değişiklik gerekliydi. Ancak birden bire bütün bir toplum okur yazar olmaktan çıkıp okuma yazmayan bir topluma dönüştü. Çünkü özellikle Abdulhamit Devrinde çobanlara  dahi okul açan bir sistemde arap alfebeleri üzerine kurulu bir eğitim sisteminde okuma yazma bilen bir toplum latin harfleri ortaya çıkınca cahil konuma düştü. Ayrıca eski eserlerin tamamı artık okunmaz hale geldi. 

Çünkü fenni ilimler başta bir çok eserler yada kitaplar hepsi arap harfleri ile yazılmıştı. Bu değişiklik ister istemez eskinin bütün bir bilgi birikimini silmiştir. 

Bu konuda harf devrimi zamana yayılarak yapılmış olsaydı ve eski eserler latin harflerine çevrilmiş olsaydı bilgi birikimimiz açısından daha iyi olurdu. 

Harf Devriminin Bilim Dünyasına Katkıları Ne Olmuştu?

Son yüzyıllarda bir gerçek şudur ki: Doğu toplumları geri kalmıştı ve bilgi birikimleri çok azdı. Batı toplumları her açıdan çok ileri seviyedeydi. Latin harflerine geçmemiz yeni yetişen nesillerin batıda ortaya konan eserleri daha kolay anlamasını sağlamıştır. Ancak bu yeterli değildir. Çünkü bu değişimin yanına çok iyi bir dil eğitimi de gereklidir.  

Türk Alfabesi Ne Zaman Kabul Edilmiştir?

Türkiye Cumhuriyeti kurulmadan önce Osmanlı İmparatorluğu döneminde Araf alfabesini kullanıyorduk. Cumhuriyetin ilanından sonra da yaklaşık 5 yıl Arap alfabelerini kullanmaya devam ettik. Latin harflerini esas alan şuan kullandığımız alfabemiz 1 Kasım 1928 senesinde harf inkilabı kapsamında çıkarılan Yasa kapsamında kabul edilmiştir. Genel kültür olarak kesinlikle bilmeniz gereken bir tarihtir. Ayrıca sınavlarda sürekli karşınıza çıkabilir.