Ego ve Egoist Nedir, Egoist Davranış Nasıl Anlaşılır?
Ego Nedir?
Latinceden gelen bir kavram olan ego, “ben, benlik” gibi anlamlara gelir. Kişinin var olan özsaygısının veya özgüveninin bir göstergesi olarak da ifade edebiliriz. Kişinin benlik duygusu, doğuştan gelen bir özelliktir. Her insanın önce kendi mutluluğunu, kendi iyiliğini ve kendisinin isteklerinin olmasını istemesi aslında normal olarak kabul edilebilir. Ancak burada ki önemli nokta bunu dengelemektir. Sürekli benmerkezci tavırlar sergilemek yerine çoğulcu düşüncelerle de hareket edilmelidir.
Bu denge bozulduğunda özgüven patlaması yaşanır ve artık insan egoist tavırlar sergilemeye başlar. Bir de bunun tam tersi bir durum söz konusudur. Kendi ihtiyaçlarını sürekli erteleyen, arka plana atan, kendini yetersiz gören ve “ben beceremem, ben yapamam” gibi düşüncelere kapılan kişilerde de “özgüven eksikliği” denilen psikolojik bir rahatsızlığın olduğunu söyleyebiliriz.
Karakteri sağlam, özsaygısı gelişmiş ve kendine olan güveni olan kişiler bu dengeyi çok iyi ayarladıkları için egolarını kontrol altında tutmayı başararak tevazu sahibi ve alçakgönüllü olurlar.
Ego Nasıl Anlaşılır?
Ego, her insanda bir nebzede olsa bulunur. Ancak bazı kişilerde hastalık derecesinde ortaya çıkarak psikolojik bir sorun halini alır. “Benlik” anlamına gelen egonun kontrolden çıkıp kişinin hem kendine hem de çevresine zarar verecek duruma gelerek egoizme dönüşmesi, o kişiyi egoist bir insan yapar. Sürekli “ben bilirim, ben yaparım, bence vb.” sözcükleri çok fazla kullanıyorsa egosunun kontrolünü yapamıyor demektir. Bu durumda aşağılık kompleksi devreye girerek kendini ispatlama çabaları ve kendini herkesten üstün görme eğilimleri baş gösterir. İşte bunlar bir insandaki egonun ne derecede olduğunun başlıca belirtileridir.
Ego Nasıl Aşılır?
Ego, dengede tutulduğu zaman kimseye zarar vermez. Ancak “ben” duygusunun her şeyin önüne geçmesi sizi egoist bir insana dönüştürebilir. Ego, önce size daha sonra da çevrenizdeki kişilere tamiri imkânsız zararlar verebilir. Bu nedenle bu duygu kontrol altına almak ve yenmek için tedbirler almaya başlamalısınız. Eğer tek aşınıza egonuzu aşamayacağınız düşünüyorsanız, o zaman uzman bir psikolog veya kişisel gelişim uzmanının desteğine başvurabilirsiniz.
Egonuzu yenmek için;
- İlk olarak “ben” ile başlan cümleler kurmaktan kaçınarak kibrinizi yenmeye çalışmalı ve nefsinizi terbiye ederek alçakgönüllü bir insan olmalısınız.
- Herkesin eşit olduğunu ve aynı ölçüde değerli olduğunu düşünmelisiniz.
- Size verilen tavsiyelere ve eleştirilere açık olmalısınız. Böylece başkalarının fikirlerini de önemsemiş olur ve kendinizi dev aynasında görmekten kurtulursunuz.
- Sahip olduğunuz maddi varlıklarınızla övünmekten vazgeçerek manevi unsurlarla mutlu olmaya çalışmalısınız.
- Kendinizi üstüne görmekten ve böbürlenmekten vazgeçmelisiniz.
- Olur olmaz her şeye söylenmekten vazgeçmelisiniz.
- Ve en önemlisi sevgiyle yaşamayı ve çevrenizdeki her şeye sevgi gözüyle bakarak hayata barışık yaşamayı tercih etmelisiniz.
Ego, İd ve Süperego Nedir?
Ego, İd ve Süperego kavramları ünlü psikolog Sigmund Freud tarafından geliştirilen “yapısal kuram” ın bileşenleridir. Freud, bu kuramında insanların kişilik yapılarını incelemiş ve bunu da “ego, id ve süperego” olarak üçe ayırmıştır. Freud’un geliştirmiş olduğu bu kişilik kuramından kısaca bahsedecek olursak;
Sigmund Freud’un yapısal kuramında;
- Ego = bilince
- İd= bilinç dışı
- Süperego= bilinç öncesi veya ön bilince karşılık gelir.
Freud, yapısal kuramında “ego”yu id ve süperego arasındaki dengenin kurulmasına yardımcı olan bilinç olarak tanımlar. Freud’a göre ego, içe özgü kişi ile dış gerçeklik arasında arabuluculuk rolünü üstlenir.
Ferud’a göre “id” alt bilinç olarak kabul edilir. İd, içgüdüsel ihtiyaçların karşılanması ve dürtülerimizdir. Yani açlık, susuzluk, kin, saldırganlık ve cinsellik gibi dürtülerimiz id’den kaynaklanır. Alt bilincimizde oluşan bu duygular kontrol altında tutulmadığında, insanın doyumsuz bir hayvani tarafı ortaya çıkar.
Süperego ise, insandaki “yüksek benlik” algısıdır. İnsanların iyi ya da kötüyü ayırabilme ya da doğru ve yanlışı anlayabilme yetisidir. Bu ayrımlar yapılmaya başlandığında süperego devreye girer. Mesela, bebeklerde süperego yoktur. Çünkü henüz yüksek benlik adlıları gelişmemiştir. Bebekler fizyolojik ihtiyaçlarının karşılanması için sadece idsel davranışlar sergiler.
Süperego’nun gelişim sürecinin etkili unsurları vardır. Bunlar;
- Ebeveynler
- Eğitim
- Dinsel inançlar
- Eğitim
- Toplum ve çevre ilişkisidir.
Son olarak toparlayacak olursak; süperego, çevremizde görüp öğrendiklerimizi içselleştiren bir durumken, alt ve üst benlik algımız arasında ki dengeyi sağlayan ego yani bilinçtir. Ego’yu id ve süperogo’nun isteklerini uzlaştırmaya çalışan bir hakem olarak da düşünebiliriz.
Egoist Nedir?
TDK, egoist kavramını “bencil” olarak tanımlar. Kendinden başkasını düşünmeyen ve sadece kendi menfaatini düşünen kişilere egoist denilmektedir. “Benlik” duygusu insanın doğasında vardır ancak bu duyguda aşırıya kaçmamak gerekir. İşte benlik olgusunun dengesini kuramayan ve “ben” sözcüğünü sürekli kullanmaktan kendini alamayan kişilere egoist denilir.
Egoistlik fark edilmez ve yenilmezse farklı psikolojik rahatsızlıkların ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir.
Egoist Kime Denir?
Sürekli çevresine emirler yağdıran, herkesi küçük gören, gururlu ve ukala kişilere egoist denilmektedir. Bir kişi konuşmaya başladığından sürekli “ben, bence, bana göre” kelimelerini ön plana çıkarıyorsa bu kişiden uzak durmakta fayda vardır.
Çünkü egoistler sürekli benmerkezci bir yaklaşım sergilerler ve aşırı kibirli kişilerdir.
Kendilerinin özgüvenin yüksek olduğunu zannederler ancak bunu insanlara tepeden bakarak ispatlamaya çalışırlar. Böylece de çevrelerinde, hiç sevilmeyen ve istenmeyen kişi konumuna düşerler. Kusursuz bir varlık olarak kendilerini düşünen bu kişiler merhamet duygusundan da yoksun oldukları için kimse tarafından sevilmez ve yalnızlığa mahkûm olurlar.
Egosu Yüksek İnsan Ne Demek?
Egosu yüksek insanlar, bunu özgüvenle karıştırırlar ve her şeyi kendilerinin bildiğini sanırlar. Aslında yaşadıkları bu özgüven patlaması benliklerinde ki egonun ne kadar yüksek olduğunun bir göstergesidir.
Kendilerinin süper olduklarını düşünerek dolaşan bu kişiler, bilmedikleri konular hakkında bile fikir yürüterek kendilerini üstün göstermeye çalışırlar.
Egoist İnsan Özellikleri Nelerdir?
Benmerkezci tavırlarıyla çevrelerinde antipati uyandıran egoistlerin belli başlı özelliklerinden bahsedecek olursak şunlar söylenebilir.
- Empati ve sempati duygusundan yoksun ve bencil insanlardır.
- Dünyanın kendi etraflarında döndüğünü zannederek herekse tepeden bakarlar.
- Çoğunlukla “ben, bence, benim için, bana ve benim” gibi kelimeleri kullanırlar.
- Yaptıkları hiçbir hatayı kabul etmezler ve her zaman sorunu karşı tarafta ararlar.
- Emir vermeye bayılırlar.
- İstedikleri şeye ulaşmak için her türlü zorbalığa başvurabilirler.
- Kendilerini gördükleri o devasa noktaya ulaşmak mümkün değildir.
- Kendilerini seven kişilerin duygularını suiistimal ederler.
- Küçük dağları ben yarattım edasıyla dolaşırlar ve “ her şeyin doğrusunu ben bilirim” düşüncesiyle hareket ederler.
- Eğer istedikleri bir şey olmazsa sinir krizine girerleler ve “ nasıl olmaz, ne demek olmadı vb.” gibi sinirli bir ruh haliyle hem kendilerine hem de çevrelerindeki kişilere dünyayı dar ederler.
- Bazı durumlarda içten içe kabul etseler de “ben hata yaptım” asla demezler.
- Kendilerinin istediği bir şey mantıklı olabildiği halde, aynı şeyi başak bir kimse tarafından istendiğinde aptalca bulduklarını belirtirler.
- Her zaman suçu birilerine atmayı severler.
- Egoistler, kibirli, gururlu, öfkeli ve çok kindar kişilik özelliklerine sahiptir.
- Kendilerinin benzersiz olduğuna inanırlar ve çevrelerine de bu şekilde imaj verme gayreti içine girerler.
- Çok ukala tavır sergilerler ve kendilerinin her şeyin en iyisine layık oluğunu düşünürler.
Egonun Zararları Neler?
- Egonun kişilerin duygularında davranışlarında ve düşüncelerinde hâkim bir şekilde etkili olması ilk önce kendisine büyük zararlar verir. Kişinin kendisini diğer insanlardan üstün görmesi ve böbürlenerek yürümesi hiç şüphesiz ki o kişiyi yalnızlıkla baş başa bırakacaktır.
- Egosu yüksek insanlar yalnızlığa mahkûm olduklarında sosyal hayattan kopma noktasına gelir ve ruhsal bunalımlarla yüzleşir.
- Yapılan araştırmalar da ego sorunu olan kişilerin özgüven problemi yaşadıkları ispatlanmıştır. Uzmanlar, egoist tavır sergileyen kişilerin bu tavırlarıyla kendilerini yücelttiklerini zannettiklerini aslında kendi öz benliklerini ve kişiliklerini alçaltarak en dip noktaya kadar düşürdüklerini ifade etmektedir.
- Ego problemi olan kişiler merhamet duygusundan yoksun ve kişisel gelişimden de uzak olan kişiler olarak da kabul edilir.