Kalp Organının Damarları, Katmanları, Kapakları, Boşlukları ve Tabakaları Nelerdir?

Kalbimiz ve kalbin bütün bölümleri (kalbin damarları, katmanları, kapakları, boşlukları ve tabakaları) hakkında hazırladığımız bu makalemiz Üniversite ve Lise öğrencileri başta olmak üzere bütün seviyedeki öğrenciler için, ayrıca kalp organı hakkında herhangi bir konuda araştırma yapan kişilere dönük hazırlanmıştır. 

Soru : Latincede kalp ne demektir?
Cevap : Cor

Soru : Kalbimiz vücudumuzun neresindedir?
Cevap :Göğüs kafesi içinde yer alır. İki akciğer arasında akciğer boşluğunda yer almaktadır. Bedenimizin orta hattı üzerinde ancak hafif sol tarafta yer alır.

Soru : Kalp büyüklüğü ne kadar?
Her insanın kalbi kendi yumruğu büyüklüğündedir. Ancak ağırlık olarak ortalama rakam vermek gerekirse, orta yaştaki bir erkekte 300 gr, kadınlarda ise 250 gramdır.

Soru : Kalbin Görevi Nedir?
Kalp sürekli kan dolaşımını sağlayan bir organdır. Kalbin bir tarafından kirli kan gelirken, diğer tarafından temiz kan vücuda pompalanır.

• Kalp pompa görevi görür. 24 saat sürekli kan pompalar.
• Kirli kanı akciğere gönderir. Kirli kana ven kanı denir.
• Akciğerlerden gelen temiz kanı genel dolaşıma (vücudun diğer organlarına) aktarır. Temiz kana arter kanı denir.

Kalbimizi,
• Tabakaları, kapakları, boşlukları, damarları, ileti sistemi ve sinir sistemi başlıkları altında toplam 6 başlık halinde inceleyeeğimiz

Kalbin Tabakaları Nelerdir?

Kalbimizde 4 (dört) tabaka vardır. Kalbimizin en üstünde yer alan katmandır bu tabakalar. Tabakanın içinde yer alan boşlukta yer alan sistem kalbin ana vazifesini görür. Bu tabakalar sürtünmeyi önlediği gibi kalbimizi de koruyan bir özelliğe sahiptir.

En üstten başlamak üzere bu tabakalar:

• Perikardiyum
• Epikardiyum
• Miyokardiyum
• Endokardiyum

Perikardiyum Kalbin 1 inci Tabakası

• Bu tabakarının latince yazılışı Pericardium’dur.
• Kalbin en dış tarafını saran tabakadır.
• İki bölümden oluşur. En dışında yer alan fibröz ve altında yer alan seröz.
• Seröz bölümünde bir sıvı yer alır. Bu sıvı kalbin kolay ve sessiz çalışmasını sağlar.

Epikardiyum – Kalbin 2 inci Tabakası

• Bu tabakarının latince yazılışı Epicardium’dur.
• Bu tabaka aslında en üstte yer alan perikardiyum tabakasının en altında yer alan serosum’un visceral bölümüdür.

Miyokardiyum Kalbin 3 üncü Tabakası

Bu tabakarının latince yazılışı Myocardium’dur.

Soru : Kalp kası nedir?
Kalp kasına miyokardiyum denilmektedir.

• Dolayısı ile kalbin tabakasında kalbin kasları yer alır.
• Kalbin en kalın tabakasıdır.
• Çizgili kasa benzemiş olsa da, düz kaslar gibi çalışır.
• Otonom sinir sistemine bağlı olarak istem dışı çalışan bir kastır.

Endokardiyum Kalbin 4 üncü Tabakası

• Bu tabakarının latince yazılışı Endocardium’dur.
• Kalbin boşlukları ve kapakları bu bölümün içinde yer almaktadır. Kalp ile ilgili anlatacağımız diğer bütün ayrıntılar bu tabakanın altında yer almaktadır.

Kalbin Kapakları

Kalp kapakları kanın geçişine izin verip, geri gelmesini ise engeller. Kalpte iki tür kapak vardır. Bunlar;

• Atrioventriküler (AV) kapaklar
• Semilunar kapaklar

Atrioventriküler (AV) kapaklar

Atriumlar ile ventriumlar arasında yer alan kapaklardır.

• Mitral (M1)kapaklar
• Triküspit (T1) kapaklar

Semilunar Kapaklar :

Aort ve pulmoner arasında yer alan kapaklardır.

• Aort (A2) kapaklar
• Pulmoner (P2) kapaklar

Kalp Sesi :

Kalbimizden çıkan ses birbirini takip eden iki farklı ses şeklindedir. Genellikle biz bu sesi tik tuk şeklinde ifade etsek de, tıp literatüründe bu sesler “LAB DAB, LAB DAP” şeklinde ifade edilir. Tabi ki bu sesleri harf yada bir kelime ile ifade etmek yanlış olur. Ancak bilinen bir gerçek: iki farklı ses vardır. Bu sesler yukarıda ki başlıkta anlattığımız kalp kapaklarından çıkmaktadır.

Birinci Kalp Sesi:

• Atriaventriküler kapaklarda oluşan sestir. Mitral ve triküspit kapakların kapanmasıyla oluşur.
• Birinci kalp sesini Mitral ve triküspid kapaklar oluşturduklarından dolayı bu sesler M1, T1 olarak tanımlanmaktadır.

İkinci Kalp Sesi:

• Semilunar Kapakların kapanma sesidir. Aaort (A2) ve pulmoner (P2) kapakların kapanmasıyla oluşur.
• İkinci kalp sesi Aort ve pulmoner kapaklarda oluştuklarından A2, P2 olarak ifade edilir.

Diyastol (diastol) ve sistol dönemler nedir?

Bu kavramlar, kalp kapaklarının açılıp kapanmasıyla ilgili dönemleri ifade eder.

• Diyastol (diastol) dönem : Ventriküller gevşedikten sonra A – V kapakları açılır ve semilunar kapaklar kapanır. Daha sonra Ventrüküller kanla dolmaya başlar. Bu döneme diyastol dönem denir.
• Sistol dönem : Yukarıda anlattığımız diyastol dönem ile ventriküller kanla dolduktan sonra ventriküller kasılır. Bu kasılma sonucu A – V kapaklar kapanır ve semilunar kapaklar açılır. Daha sonra bir önceki aşamada kanla dolan ventriküller kanı akciğere ve sistemi dolaşıma pompalar. Bu döneme ise sistol dönem denir.

Kalbin Boşlukları

Kalpte 4 boşluk vardır. Bunlar;

• Sağ atrium (Atrium dexter)
• Sol atrium (Atrium sinister)
• Sağ ventrikül (Ventriculus dexter)
• Sol ventrikül (Ventriculus sinister)

Kalbin Damarları

Kalp damarlarına koroner damarları denilmektedir. Koroner damarlarının latince ifadesi “arteria coronaria”dır. İkiye ayrılmaktadır.

• Sağ koroner arter (arteria coronaria dextra)
• Sol koroner arter (arteria coronaria sinistra)

Bu damarlar kalbi besleyen damarlardır.

Kalp diastol döneminde iken dolmaktadır.

Aort damarının hemen üst tarafından çıkmaktadır.

Kalbin Sinirleri

Kalp sinir sistemi otonom sinir sistemidir. Bu sinir sistemi ikiye ayrılmaktadır.

• Sempatik sinir sistemi : Kalbin çalışmasını hızlandıran sinir sistemi
• Parasempatik sinir sistemi: Kalbin çalışmasını yavaşlatan sinir sistemidir.

Soru : Plexus cardicus nedir?

Kalbin sinir sistemini ağırını oluşturan sempatik sinir sistemi ile parasempatik sinir sistemi lifleri kalbin yüzeyinde birleşir. Bu birleşme ile oluşan sinir sistemi ağına plexus cardicus denir.