Türk Lirasının (Banknotların) ve Madeni Paraların Arkasındaki Kişiler Kimler?

Ülkemizde kullanımda olan kağıt paraların ve demir paraların arkasında kimler var? 200 TL'nin, 100 TL'nin, 50 TL'nin ve 20 TL'nin arka yüzünde hangi tarihi önemli kişiler vardır. Bu kişilerin paralarımızın arka yüzüne konulmasının sebebi nedir?

Türkiye Cumhuriyeti'nin kağıt para olarak kullanımda olan 6 adet kağıt parası vardır.
Bu kağıt paraların dışında 6 (altı) adet demir (metal) paralar da kullanımdadır.

Kullanımda olan kağıt banknotlar (kağıt paralar) 5 TL, 10 TL, 20 TL, 50 TL, 100 TL ve 200 TL olacak şekilde 6 tanedir. Bu banknotların her birinin ön yüzünde Mustafa Kemal Atatürk’ün fotoğrafı, arka yüzlerinde ise tarihe adını yazdırmış önemli Türk büyükleri yer almaktadır.

5 Türk Lirası’nın Arkasında Kim Var?

5 Türk Lirası’nın arka yüzünde Ordinaryus Profesör Doktor Aydın Sayılı bulunmaktadır. 1913’de İstanbul’da doğan Aydın Sayılı, 1993 yılında Ankara’da vefat etmiştir. Ülkemizde bilim tarihçiliğinin yerleşmesini sağlayan bilim adamlarından biri olan Aydın Sayılı, doktorasını Harvard Üniversitesi’nde yapmıştır.

Nicolaus Copernicus hakkında yaptığı çalışmalar neticesinde 1973 yılında Polonya hükümeti kendisine Copernicus Madalyası vermiştir.
1977 yılında Tübitak Hizmet Ödülü, 1981 yılında İstanbul Üniversitesi Üstün Hizmet Ödülü, 1990 yılında ise UNESCO Ödülü’nü almıştır.

10 Türk Lirası’nın Arka Yüzünde Kim Var?

10 TL’lik banknotların arka yüzlerinde Doktor Cahit Arf’in fotoğrafı bulunmaktadır.

Matematikçi ve bilim insanı olan Cahit Arf, 1910’da Selanik’te doğmuş, 1997 yılında İstanbul’da ölmüştür.
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde önce profesör, sonra da ordinaryüs profesör olmuştur.
1964’te TÜBİTAK’ın ilk bilim kurulu başkanı olan Cahit Arf, 10 yıl sonra 1974’te TÜBİTAK Bilim Ödülü’nü almıştır.
Arf Değişmezi, Arf halkaları ve Hasse – Arf Teoremi, önemli başarılarıdır.

20 TL’nin Arkasında Kim Var?

20 TL’lik banknotların arkasında Mimar Ahmed Kemaleddin’in fotoğrafı yer alır.

1870 yılında İstanbul’da doğan Ahmed Kemaleddin, 1927 yılında Ankara’da ölmüştür. Birinci Ulusal Mimarlık Akımı’nın öncülerinden olan mimarın en önemli eserleri Ankara Palas ve Tayyare Apartmanı’dır. Diğer önemli yapıtlarından bazıları şunlardır;

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanesi
Filibe Garı
Edirne Gar Binasının onarımı
Çamlıca Kız Lisesi
Bebek Camii
TCDD Genel Müdürlük Binası
Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası (20 liralık banknotların arkasındaki yapıdır.)

50 TL’nin Arkasındaki Kişi Kimdir?

50 TL’lik banknotların arka yüzlerinde Fatma Aliye Hanım bulunur.

1862 yılında İstanbul’da doğan Fatma Aliye Topuz, 1936 yılında yine İstanbul’da vefat etmiştir.
Türk edebiyatındaki ilk kadın romancı olan Fatma Aliye Hanım, ünlü tarihçi Ahmed Cevdet Paşa’nın kızıdır.
1893’te Ahmet Mithat Efendi’nin yazdığı Bir Osmanlı Kadın Yazarın Doğuşu isimli eserden sonra tanınmış ve ünü artmıştır.

Eserleri şunlardır;

Hayal ve Hakikat (1891 - Ahmet Mithat Efendi ile birlikte yazmıştır)
Muhadarat (1892)
Nisvan-ı İslam (1892)
Ref’et (1898)
Udi (1899)
Enin (1910)
Ahmed Cevdet Paşa ve Zamanı (1914)

100 TL’nin Arkasında Kim Var?

100 TL’lik banknotların arka yüzlerinde Buhurizade Mustafa Itri bulunmaktadır.

1640 – 1712 yılları arasında yaşayan Buhurizade Mustafa Itri, tanınmış Türk bestekarlardan biridir.
Neva Kar isimli eseri Klasik Türk Müziği’nin en yetkin eseri sayılmıştır.
Bu eserin sözlerini İranlı şair Hafız-ı Şirazi yazmıştır.

Eserleri şunlardır;

Segah Bayram Tekbiri
Segah Salat-ı Ümmiye
Cuma Salatı
Dilkeş
Rast Mevlevi

200 TL’nin Arka Yüzünde Kim Var?

200 TL’lik banknotların arka yüzlerinde Yunus Emre’nin fotoğrafı bulunmaktadır.

Türk şiirinin öncülerinden olan Yunus Emre 1238 yılında Eskişehir’de doğmuş, 1321 yılında yine Eskişehir’de ölmüştür.
Tasavvuf edebiyatında kendine has bir tarz kuran Yunus Emre, tekke şiirini özgün bir şekilde tekrar ortaya koymuş, halk şiirini ve divan şiirini etkilemiştir. Divan ve Risaletü’n Nushiyye isimli iki eseri vardır.

Sonuç olarak Türk Lirası’nın arkasındaki Türk büyükleri şunlardır;

5 TL: Ordinaryus Profesör Doktor Aydın Sayılı
10 TL: Profesör Doktor Cahit Arf
20 TL: Mimar Ahmed Kemaleddin
50 TL: Fatma Aliye Hanım
100 TL: Buhurizade Mustafa Itri
200 TL: Yunus Emre

Bozuk Demir Paralar

Yukarıda kağıt paraları saydık. Kağıt TL'lerin dışında 6 adet de bozuk para vardır. Ancak bunlardan sadece bir tanesi TL cinsinden olup, diğerleri kuruş olarak sayılmaktadır. Bu paralar:

0,1 TL = 1 Kuruş
0,5 TL = 5 Kuruş
0,10 TL = 10 Kuruş,
0,25 TL = 25 Kuruş
0,50 TL = 50 Kuruş
1 TL = 100 Kuruş

0,1 Liranın (1 Kuruşun) Ön ve Ara Yüzü

Ön yüzünde 1 kuruş şeklinde yazı ile Kardelen Çiçeği vardır.

Tura olarak ifade edilen diğer yüzünde ise Cumhuriyetimizin kurucusu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk resmi vardır.
Arka yüzün dış halkasında Türkiye Cumhuriyeti yazılıdır.
Bu kuruşlar hemen hemen hiç kullanımda değildir. Çünkü ekonomik döngü içerisinde şuan için pek fazla bir işlevi yoktur.

1 TL 100 kuruştan oluşmaktadır. Dolayısı ile 100 tane 1 kuruş 1 TL eder.

0,5 Liranın ( 5 Kuruşun) Ön ve Arka Yüzü

Kullanımda olan 5 kuruşlar para üstü vermede oldukça işe yaramaktadır. Ancak bir çok küçük işletme maalesef bu kadar küçük bedeli vermedikleri için maalesef kendileri için hak edilmeyen bir katma değer oluşturmaktadırlar. 5 kuruşun arka yüzünde Gazi Mustafa Kelam Atatürk vardır. Ön yüzünde ise hayat ağacı motifi vardır. Ayrıca 5 kuruş yazılıdır. Arka yüzün dış halkasında Türkiye Cumhuriyeti yazılıdır.

0,10 Lira (10 Kuruşun) Ön ve Arka Yüzünde Ne Var?

Arka yüzünde Gazi Mustafa Kemal Atatürk resmi varken, ön yüzünde ise "Rumi motifi işlenmiştir. Ayrıca 10 Kuruş ifadesi yazılıdır. Arka yüzün dış halkasında Türkiye Cumhuriyeti yazılıdır.

0,25 TL ( 25 Kuruşun) Ön ve Arka Yüzünde Ne Var?

Arka yüzünde Gazi Mustafa Kemal Atatürk resmi varken, ön yüzünde ise kufi yazı ile geçme desenler işlenmiştir. Ayrıca 25 Kuruş ifadesi yazılıdır. Arka yüzün dış halkasında Türkiye Cumhuriyeti yazılıdır.

50 Kuruşun (0,50 TL'nin) Ön ve Arka Yüzü

Arka yüzünde Gazi Mustafa Kemal Atatürk resmi vardır. Arka yüzün dış halkasında Türkiye Cumhuriyeti yazılıdır. Ön yüzünde ise 50 kuruş yazılıdır. Ayrıca 15 Temmuz Köprüsü motifi işlenmiştir. 50 Kuruşlar basılırken ön yüzünde basılı köprü motifinin resmi ise Boğaziçi Köprüsüydü. Ancak 15 Temmuz sonrası bu köprümüzün ismi 15 Temmuz Köprüsü olarak değiştirilmiştir.

1 TL Madeni Paranın Ön ve Arka Yüzünde Ne Var?

En büyük madeni paramız 1 TL'dir. 1 TL 100 kuruşa bedeldir. Yani 100 tane 1 kuruş 1 TL eder. Ön yüzünde halka içinde bitki motifi ve ortasında rumi motifi işlidir. Ayrıca tam ortasında 1 TL yazılıdır. Arka yüzünde ise Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün resmi vardır. Arka yüzün dış halkasında Türkiye Cumhuriyeti yazılıdır.